Familia Czartoryskich
Czartoryscy herbu Pogoń Litewska to ród książęcy wywodzący się od Konstantego, księcia na Czartorysku, jednego z synów Olgierda, Wielkiego Księcia Litwy. Gniazdem rodzinnym był Czartorysk, a potem Klewań na Wołyniu (w rękach rodziny w latach 1475-1860). Tytuł książęcy uznany został w Polsce i na Litwie w 1569 r., potwierdzony przez sejm w Królestwie Polskim m.in. w 1815 r.
Książęca rodzina Czartoryskich w historii Polski wielokrotnie wymieniana jest na eksponowanych miejscach w dziejach naszej ojczyzny. Jej znaczenie systematycznie wzrastało, by w wiekach XVIII i XIX Czartoryscy stali się jedną z najbogatszych i najbardziej wpływowych rodzin. Jej polityczne związki wpływały na bieg wydarzeń; jej bogactwo wspierało ją w tych wysiłkach.
Ta może potęga sprawiła, że w grę nie wchodziły rachuby czysto materialne, że nie byli oni tylko stroną biorącą w stosunkach publicznych, że od połowy wieku XVIII powstała i rozwinęła się w tym domu tradycja szczodrobliwości, mecenat dla nauk i sztuk, ofiarność dla rzeczy publicznej, gotowość do opieki bezinteresownej nad wszelkim dobrym przedsięwzięciem.